Luid en Duidelijk

Nina van Zwieten

DOINGGGG DOINGGGGGG DOINGGGGGGGG. Wie in Utrecht woont, hoort dit geluid wekelijks.

Het luiden van de klokken was in de Middeleeuwen een heel belangrijke taak. Dit kwam omdat klokken het enige middel voor massacommunicatie waren. Alle gebeurtenissen werden aangekondigd met een kloksignaal, zoals het houden van kerkelijke diensten, het sluiten van stadspoorten, het oproepen tot raadsvergaderingen en het waarschuwen voor zaken als onheil en brand. Het ‘nieuws’ galmde letterlijk over de hele regio, waar de uitdrukking “iets aan de grote klok hangen” is door ontstaan.

“Hoe ik luid? Een rechte rug, twee handen aan het touw en trekken maar.”

Tegenwoordig speelt het klokkenluiden nog altijd een belangrijke rol in Nederland. Zo wordt er niet alleen geluid tijdens wekelijkse kerkelijke diensten, maar ook tijdens nationale feestdagen, herdenkingen, begrafenissen en zelfs geboorten. In Utrecht is op 11 november wanneer Sint-Maarten (beschermheilige van de stad) wordt gevierd bijvoorbeeld een speciale herdenkingsdag voor de klokkenluiders. Utrecht is ook een van de weinige provincies in Nederland waar nog met de hand wordt geluid. Daarmee is het wereldwijd een toonaangevende stad als het gaat om luidklokken. De binnenstad beschikt over 57 klokken waarvan er 20 meer dan 400 jaar oud zijn. Al deze klokken bevinden zich in vijf verschillende torens en kerken in Utrecht, waaronder in de Buurtoren, de Domtoren en de Jacobikerk, en worden geluid door de leden uit het Utrechtse Klokkenluiders Gilde.

In het project Luid en Duidelijk komen 20 klokkenluiders met verschillende beroepen, geslachten en leeftijden uit het Utrechtse Klokkenluiders Gilde aan bod in de vijf Utrechtse kerken en torens, die hun liefde voor het klokkenluiden tonen. Met deze portretserie wordt de gezamenlijke passie van de klokkenluiders en hun verbondenheid met de eeuwenoude geschiedenis van klokken tentoongesteld.

Weet jij wie het geluid achter de Utrechtse luidklokken zijn?

Swipe over de foto’s om de klokkenluiders te leren kennen.

Klik op de afspeelknop om de video over de vijf Utrechtse kerken/torens waar nog met de hand geluid wordt te bekijken.